dinsdag 27 mei 2014

Lezersbrief voor Klasse


 

Beste lezers , 

Mijn naam is Phedra Vanwinkelen, ik studeer kleuteronderwijs aan de KHleuven. Ik heb een onderzoek gedaan over rouwen in de kleuterklas, omdat  ik heel hard  geschrokken ben van het feit  dat er heel veel kinderen op jonge leeftijd al in contact zijn gekomen met verlies. Iedereen vraagt zich wel af  hoe we de kinderen het beste kunnen begeleiden tijdens hun rouwproces. Daarom vond ik deze vraag voor mij wel belangrijk.

Ik ging opzoek naar hoe kleuterleiders zelf staan tegenover  rouwen in de kleuterklas? Hoe we kunnen helpen bij het rouwproces? En In welke mate het rouwproces verschilt in de culturen.

Tijdens mijn onderzoek kwam ik dan ook tot de vaststelling, dat al heel veel kleuterleiders in contact zijn gekomen met rouwende kinderen. Kleuterleiders zelf vinden het ook heel belangrijk om hier dan ook met het kind openlijk over te praten, ze doen dit niet alleen als het in hun klas voorkomt maar ze doen dit ook als de gelegenheid er is. Een voorbeeld hier van is: wanneer het Allerzielen is of wanneer er iets gebeurd is en de media er veel aandacht aan besteedt.  Dit is op zich geen probleem, jonge kinderen hebben het vermogen om adequaat om te gaan met moeilijke situaties. Ze kunnen heel attent omgaan met verdriet, dit doen ze vaak door verhalen te vertellen over hun leven, hier komen ook personen in voor die overleden zijn.  Als kleuterleider is het dan ook de taak om het kind een veilig gevoel te geven. Ook zien hoe je communiceert met het kind is belangrijk, omdat kinderen vaak alles letterlijk opnemen wat volwassenen vertellen. Daarom  moeten we met enkele omstandigheden rekening houden als we kinderen begeleiden in het rouwproces.
Een van deze omstandigheden is dat het leven van het kind nooit meer het zelfde gaat zijn. Dood veranderd individuen en families voor altijd, daarom dat het onze taak is om er voor te zorgen dat kinderen de ervaringen van rouwen zonder ernstige schade door komen.We kunnen dit het beste doen door te luisteren naar het kind als het zijn gevoelens van pijn en droefheid uitspreekt. Ook kunnen we de kinderen een boodschap meegeven waar ze zelf veel waarde uit kunnen halen. Een voorbeeld hiervan is: Het is normaal dat we iemand missen omdat we van die persoon houden, het is niet omdat iemand dood is dat we er niet meer van kunnen blijven houden. 

Een andere omstandigheid is de cultuur waarin het kind zich bevind, het is namelijk zo dat elke cultuur anders omgaat met het overlijden. Elke cultuur heeft een ander onderdeel dat heel belangrijk is, daarom is het ook belangrijk als kleuterleider dat je weet wat in welke cultuur mag en niet mag. Een voorbeeld hier van is: In het boeddhisme mag  er geen verdriet, angst of andere negatieve emoties getoond worden bij het overlijden terwijl er bij het hindoeïsme het tonen van het verdriet heel gewoon is , zowel voor mannen als voor vrouwen.
We kunnen er uit vaststellen dat iedereen op een andere manier omgaat bij verlies, en dat dit ook beïnvloed word door verschillende omstandigheden.

Een belangrijke tip die ik uit mijn onderzoek geleerd heb is: " iedereen moet anders begeleid worden" Je moet iedereen  als een individu beschouwen. Het kind laten praten en eerlijk antwoorden op de vragen van het kind, gaat het kind helpen om het verlies te kunnen verwerken. 

Bedankt voor het lezen van mijn brief!

Vriendelijke groeten, 
Phedra Vanwinkelen

donderdag 8 mei 2014

bronnenlijst

Tijdschriften
1. Dr. Marleen Finoulst, Jan Etienne, Werner Van den Bergh (2014, Maart) Ruggensteun bij rouw. Knack Body Talk (2014), 28-29


Boeken
1.Maxime Harris(1995)Een verlies voor altijd. De levenslange invloed van de vroege dood van een ouder.(1996) Amsterdam: Bert Bakker 

2.Marilou Koene- Boulanger(2012) Rouwen om je ouder. Eeserveen: Akasha 

3.Berber Bijma, prof. Dr.G.M.lukken(2003) Herinnering aan alle zielen. Nieuwe rituelen om de doden te herdenken.(2007)Zoetermeer: Meinema

4.Manu Keirse(1996) Helpen bij verlies en verdriet. Een gids voor het gezin en de hulpverlener. Tielt: Lannoo 

5.A.Ladan, H. Groen- Prakken(1997) Kinderen en de dood.Assen: Van Gorcum

6.Richard Reoch, Yehudi Menuhin(1997)Een mooie dood, een gids voor hen die heengaan en hen die achterblijven( 1998) Houten: Van Reemst

7.Johan Snoeck(2004)" Dit doe je kinderen niet aan" Het begeleiden van kinderen op bezoek bijeen stervende. Tielt : Lannoo 

8. Marielene Leist(1979) kinderen en de dood ervaring van de dood ( 1981) Kapellen: Patmos

9. Manu Keirse( 2002) Kinderen helpen bij verlies( 2003) Tielt: Lannoo

10. Claire Vanden Abbeele(2004) Meer dan verdriet. Een boek voor jonge mensen die rouwen. Tielt: Lannoo

11.Claire Vanden Abbeele(2001) Nu jij er niet meer bent. Rouwen met kinderen en tieners. Tielt: Lannoo

Internet:
1. http://www.zapmagazine.be/dossier/verdriet/Pages/manukeirse.aspx
2.https://www.youtube.com/watch?v=UpZ3eUqGrl4
3.https://www.youtube.com/watch?v=Ymm4gwY1d8o
4.https://www.youtube.com/watch?v=RIPbxbs39gw
5.https://www.youtube.com/watch?v=a5Mv9LPxcP0
6.https://www.youtube.com/watch?v=jGCm_iPxOR0
7.http://www.in-de-wolken.nl/cultureleachtergronden-rouw
8.http://www.ingedachten.be/nl/rouwthemas/rouwen-in-verschillende-culturen
9.http://www.jongeheldenindeklas.nl/overlijden_van_een_dierbare/10_12_jaar/belangrijk_om_te_weten/multiculturele_rouw
10.http://www.palliatief.nl/Portals/31/publicaties/sterven-en-rouw-binnen-diverse-levensbeschouwingen-of-religies-april2008.pdf
11.